WERELD BLOEDDONORDAG AMSTERDAM GROOT SUCCES
Door Anne-Fleur van der Heiden
Dinsdagochtend 14 juni 2016 stond er een peloton aan politie voor het Koninklijke Concertgebouw Amsterdam. Er kwam hoog bezoek voor de opening van de twaalfde editie van de Wereld Bloeddonordag die dit jaar in Nederland plaatsvond. Een dag die in het leven werd geroepen om bloed- en plasmadonors over de hele wereld in het zonnetje te zetten. ‘Share life, give blood’, luidde de campagne ontwikkeld door Total Activ Media. De achterliggende gedachten: de donor en patiënt verbinden. ‘Ik ken je niet, maar ik ben je eeuwig dankbaar. Blood connects us all’.
De dag bestond uit een ochtend- en middagprogramma. Dagvoorzitter Tom Vroemen kondigde de eerste spreker Ewald Lausberg aan. Een sterke en energieke man betrad het podium. Tijdens zijn verhaal hield de zaal het niet droog. Ewald ontdekte in 2013 een opgezette klier boven zijn rechter sleutelbeen en liet bloed prikken. Het duurde een maand voordat er iets werd gevonden. Vlekken op zijn longen. Omdat de antibiotica aansloeg werd hij ontslagen uit het ziekenhuis, met een infectieziekte. Voor de zekerheid werd de klier uit zijn hals verwijderd. Twee weken later belde de huisarts Ewald op. Hij had kanker. Een vorm van teelbalkanker. ‘Kim, mijn vriendin lag boven te slapen en toen mocht ik naar boven om het nieuws te vertellen. Dat zijn veel krakende traptreden als je weet dat je iemands leven gaat veranderen’.
De arts waarschuwde Ewald: ‘we gaan je langs de afgrond trekken, maar je mag er net niet invallen’. Bij de vierde kuur ging het mis. Zijn bloedwaarden verslechterden en Ewald had een bloedtransfusie nodig. ‘Dan zit je ineens naar bloed van een ander te kijken, fascinerend. Dat vond ik waanzinnig om te ervaren dat ik daardoor beter kon worden’. De dag na de Wereld Bloeddonordag viert Ewald zijn verjaardag met zijn vriendin en zijn dochtertje.
Drs. Dirk Jan van den Berg van Sanquin hield het eerste welkomstwoord. Dit jaar zijn 720.000 donaties gedaan door 370.000 bloed & plasmadonors. Net meer dan twee procent van de Nederlandse bevolking is donor. Dr. Hernan Montenegro, gezondheidszorgadviseur van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) onderstreepte het belang van vrijwillig en onbetaald bloed geven voor de veiligheid van bloed. Men zal eerlijker zijn over zijn of haar gezondheid als er voor een afname niet wordt betaald. Bovenal is hij dankbaar voor de miljoenen donaties die er in de afgelopen jarenwereldwijd zijn gedaan. ‘Bloed stroomt door de aderen van iedereen’.
Arts en illusionist Victor Mids, bekend van het Avrotros-programma Mindf*ck nam ons mee in een wereld waar illusie en wetenschap samen komen en hoe je mentale verbindingen creëert. Twee vrouwen uit de zaal werden gevraagd om op het podium te komen en hun ogen te sluiten. Hij raakte maar één vrouw aan, maar de ander voelde het. Zouden we zo ook een gemeenschappelijke mindset kunnen creëren omdat we voelen dat er mensen zijn die bloed nodig hebben?
De Wereld Bloeddonordag werd officieel geopend door Zijne Koninklijke Majesteit Willem Alexander. Met behulp van Ewald en Tjibbe. Tjibbe lijdt aan een auto-immuunziekte. Hij heeft wekelijks medicijnen nodig die worden gemaakt uit plasma, geleverd door 1000 donors per keer. Dankzij het medicijn kan Tjibbe weer kind zijn en zijn favoriete sporten beoefenen: hockey en zwemmen. “Ik vind het wel heel spannend, maar ik wil toch alle donors van de hele wereld bedanken.” Als symbool hiervoor overhandigde hij een zelfgemaakt schilderij aan zijn peetoom.
Remy van Kesteren, winnaar van de Nederlandse muziekprijs sloot het ochtendprogramma met muziek, die hij voor de filmpjes van de Wereld Bloeddonordag verzorgde. De zaal luisterde ademloos naar zijn harpspel voordat het tijd was voor champagne en hapjes. Een select groepje had een meet & greet met Zijne Majesteit en de sprekers.
Het middagprogramma werd interactief, gehost door Buzzmaster. De smartphones en tablets van de bezoekers werden aangesloten op hetzelfde netwerk. De smartapparatuur toverde zich om tot ware stemkastjes waarvan de antwoorden meteen verschenen op een groot scherm boven het podium. Vragen over het aantal donaties, waarom er gedoneerd wordt. En of het bloed veilig genoeg is. Professor Hans Zaaijer legde uit waar het bloed op wordt gescreend en hoe die screening in zijn werk gaat. Mensen die bijvoorbeeld in tijden van de gekkekoeienziekte-epidemie voor een langere tijd in Engeland verbleven, mogen uit voorzorg geen bloed geven. Na een vakantie in een Malariagebied wordt er vier weken gewacht met een afname. Het nauwkeurig invullen van vragenlijsten is van groot belang voor een afname. Een infectiezieke overgedragen door onveilige seks, wordt een dag nadien niet gevonden door de bloedtest, maar kan al wel in het bloed zitten.
Opvallend is dat het grootste percentage donors bestaat uit vrouwen en oudere mannen. Martijn Kardol, winnaar van het Leids Cabaret Festival, gaf een sketch over de vraag ‘waarom wil de jonge man geen donor zijn’? Volgens hem hebben jonge mannen een lagere pijngrens en zijn ze bang voor de naald. ‘Ze moeten vaker in hun edele delen getrapt worden om de pijngrens te verhogen en het moet ze makkelijker gemaakt worden’, beëindigde hij zijn cabaretvoorstelling.
Judith Chapman, directeur van de International Society of Blood Transfusion en Karin Magnussen van de FIODS vertegenwoordigers van de oprichters van WBDD benoemde de fijne sfeer en interactie tussen de sprekers en het publiek. Nadat Leo Blokhuis een college had gegeven over hoe muziek iets met je doet als het door je bloed stroomt, werd de dag feestelijk afgesloten met de overhandiging van de vlag aan de vertegenwoordiger van het gastland voor Wereld Bloeddonordag 2017.
Volgend jaar zal de Wereld Bloeddonordag plaatsvinden in Vietnam.
De vlag werd overhandigd door de voorzitter van de Donorvereniging Nederland, Jos Peeters.